Sprawy o uregulowanie w jaki sposób władza rodzicielska ma być wykonywana są sprawami opiekuńczymi i jako nieliczne mogą zostać wszczęte zarówno na wniosek jak i z urzędu. Władza rodzicielska może być przedmiotem postępowania sądowego tylko w stosunku do dzieci małoletnich a w postępowaniu tym sąd ustala sposób wykonywania władzy rodzicielskiej rodziców żyjących w rozłączeniu.
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Najczęściej spotykanym rozstrzygnięciem, jest usankcjonowanie istniejącego już stanu faktycznego. Sąd nie powinien bowiem ingerować w ukształtowane stosunki rodzinne, jeżeli stan rzeczy nie jest sprzeczny z dobrem dziecka.
Co do zasady sądy wydają dwojakiego rodzaju rozstrzygnięcia. Pierwsze z nich to powierzenie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, drugie natomiast polega na tym, że władza rodzicielska jednego z rodziców zostaje ograniczona do określonych praw i obowiązków, a drugiemu rodzicowi zostaje pozostawiona władza rodzicielska w pełnym zakresie.
Aby władza rodzicielska została powierzona obojgu rodzicom niezbędne jest spełnienie pewnych warunków, a mianowicie:
– zgodny wniosek rodziców o powierzenie im obojgu władzy rodzicielskiej,
– rodzice przedstawią sądowi plan wychowawczy, czyli wspólne i zgodne porozumienie co do wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem, które musi przybrać formę pisemną,
– plan wychowawczy jest zgodny z dobrem dziecka.
W braku porozumienia, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, jak również może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.